Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü tarafından “Karabağ’ın Dünü Bugünü Yarını” Uluslararası Sempozyumu 12-13 Ekim 2021 tarihlerinde İstanbul’da düzenlendi. Kültür Bakanlığı, Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Türk Tarih Kurumu, Marmara Üniversitesi Rektörlüğü ve Üsküdar Belediyesinin destekleriyle düzenlenen bu sempozyumda Karabağ, 8 yurt dışı, 18 yurt içi olmak üzere konunun uzmanı akademisyenler tarafından 2 gün süresince tartışıldı.
Sempozyumun açılışı ve ilk oturumu 12 Ekim 2021’de Üsküdar, Bağlarbaşı Kongre ve Kültür Merkezinde yapıldı. 7 oturumdan oluşan sempozyumun diğer oturumları Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, Prof. Dr. Raşit Küçük Konferans salonunda gerçekleştirildi. Açılış konuşmalarını Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Okan Yeşilot, Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Ofis Temsilcisi Dr. Hatem Cabbarlı, Azerbaycan Cumhuriyeti İstanbul Konsolosu Zaur Allahverdizade, Türk Konseyi Genel Sekreter Yardımcısı Dr. Ömer Kocaman ve Hazar Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkanı Prof. Dr. Hamlet İsahanlı yaptı. Ardından ilk oturuma geçildi. Prof. Dr. Hamlet İsahanlı başkanlığında gerçekleştirilen açılış oturumunda Prof. Dr. Hayri Çapraz, “Rusya İmparatorluğunun Güney Kafkasya İdari Düzenlemelerinde Karabağ (XIX.Yüzyıl)”, Prof. Dr. Yıldız Deveci Bozkuş, “Tarihten Günümüze Dağlık Karabağ ve Güney Kafkasya’da Değişen Küresel Dengeler” Doç. Dr. Elza Semedli “Üzeyir Bey Hacıbeyli’nin Köşe Yazılarında “Karabağ Meselesi veya “Ermeni-Müslüman Davası”, Dr. Telman Nusretoğlu, “Karabağ’da Alban (Ağvan) adlı bildirilerini sundular. İkinci oturum Prof. Dr. Hayri Çapraz başkanlığında gerçekleştirildi. İkinci oturumda Prof. Dr. Hamlet İsahanlı, “Ermeni Sanatçıların Azerbaycan, Türkiye ve Karabağ Hakkındaki Görüşleri: 18-20. Yüzyıllar”, Dr. Eray Bayramol, “ SSCB Dönemi’nde Rus Arşivlerinde Dağlık Karabağ (1920-1953)”, Araz Aslanlı “II. Karabağ Savaşı’nın Nedenleri ve Sonuçları, Doç. Dr. Tuğba Eray Biber, “Stalin Dönemi’nde Türk Kamuoyunun Karabağ Algısı” adlı bildirilerini sundular. Üçüncü oturum Prof. Dr. Yalçın Sarıkaya başkanlığında gerçekleştirildi. Oturumda, Prof. Dr. Okan Yeşilot, “Türkiye’nin Karabağ Siyaseti (1991-2020)”, Prof. Dr. İlyas Kemaloğlu, “Rusya’nın Karabağ Siyaseti (1991-2020)”, Dr. Murat Jane, “Rusya Federasyonu’nun Dağlık Karabağ Politikasında Diplomasinin Rolü” adlı bildirilerini sundular.
13 Ekim 2021’de gerçekleştirilen dördüncü oturumun başkanlığını Prof. Dr. Barış Özdal yaptı. Oturumda, Prof. Dr. Nesrin Sarıahmetoğlu, “Ermeni Milliyetçiliğinin Güney Kafkasya’ya Etkileri”, Prof. Dr. Yalçın Sarıkaya, “Bir Jeo-Psikolojik Düğümün Çözümünün Analizi: II. Karabağ Savaşı Sonrasında Türk Dünyası”, Prof. Dr. Sevinç Alieva, “İkinci Karabağ Savaşı: Türk Dünyasının Bakışı ve Değerlendirilmesi, Dr. Mehdi Genceli, “Kafkas İslam Ordusu Karabağ’da (8 Ekim 1918)” adlı bildirilerini sundular. Beşinci oturumun başkanlığı Prof. Dr. İlyas Kemaloğlu tarafından yapıldı. Oturumda Prof. Dr. Barış Özdal, “AGİT Minsk Grubunun Dağlık Karabağ Sorununun Barışçıl Yöntemlerle Çözüm(SÜZLÜĞÜ) Sürecinde Başarısız Olma Nedenlerinin Analizi”, Doç. Dr. Ramin Sadıgov “1994 Ateşkes Anlaşması’ndan Sonra Karabağ’da Yaşanan İlk Ciddi Çatışma: 2016 Savaşı”, Dr. Samir Jafarov, “Batı ile İlişkileri Bağlamında Rusya’nın Dağlık Karabağ Sorununa Yaklaşımının Analizi”, Doç. Dr. Esma Özdaşlı, “II. Karabağ Savaşı’nda Uluslararası Alanda Ermeni Propagandası” adlı bildirileri sundular. Altıncı oturum Prof. Dr. Okan Yeşilot başkanlığında yapıldı. Oturumda, Dr. Nazım Cafersoy, “II. Karabağ Savaşı’nın Sonuçları ve Gelecek Senaryoları”, Prof. Dr. Ali Asker, “II. Karabağ Savaşı Sonrası Gelişmeler ve Rusya’nın Azerbaycan’ın Egemenlik Haklarını İhlali”, Doç. Dr. Telli Korkmaz, “Osmanlı Yönetiminde Karabağ”, Dr. Hatem Cabbarlı, “Nikol Paşinyan İktidarı: Hayal ve Gerçekler Arasında” adlı bildirilerin sundular. Yedinci oturum, Doç. Dr. Esma Özdaşlı başkanlığında gerçekleştirildi. Oturumda, Dr. Marziye Memmedli, “ İşgal Döneminde Karabağ’ın Kültürel Mirasına Yönelik Ermeni Vandalizmi”, Azad Ağaoğlu, “ Bağımsızlık Dönemi Azerbaycan’ın Uluslararası İlişkilerinde Politik bir Faktör Olarak Dağlık Karabağ Sorunu”, Doç. Dr. Vügar İmanbeyli, “ Türk Cumhuriyetleri ve İran’ın Dağlık Karabağ Sorununa Yaklaşımlarının Mukayeseli Analizi” adlı bildirilerini sundular. Sempozyum programı ikinci günün akşamında boğaz gezisiyle birlikte vapurda yenen yemekle son buldu. Sempozyumda sunulan bildiriler Selenge Yayınevi tarafından Karabağ adıyla yayınlandı.
