MARMARA ÜNİVERSİTESİ SENATOSU

YAĞMACI/KORSAN YAYINLAR HAKKINDA KARAR

Bilimsel yayın kalitesinin arttırılması ancak araştırma ve yayın süreçlerinin bilimsel ilkelere ve etik normlara uygun olması ile mümkündür. 9 Mart 2019 tarihli YÖK kararında da belirtildiği üzere, son yıllarda üniversiteler ve saygın yayınevleri dışındaki bir kısım kuruluşlar tarafından yayınlanan yağmacı (predatory/korsan/istismarcı/şüpheli) dergilerin sayısındaki artış, dikkat çekici boyutlara ulaşmıştır. Bu nitelikteki dergilerin yaygın olarak görülen özellikleri aşağıda belirtilmiştir:

1)    Bu dergilerdeki yazıların tümü PDF formatında ve DOI (Digital Object Identifier) numarasıyla “online” olarak yayınlanmaktadır.

2)    İlgili dergilerin web sayfalarında "uluslararası" kriterlerin sağlandığı ve endekslerde tarandıkları belirtilmektedir. Oysa genellikle, bilinmeyen veya (uydurma etki faktörü ile) kendi firmalarının/yandaş firmaların kurduğu endeksleri referans gösterebilmektedirler. Türkiye’de yayınlanan yağmacı dergilerin hiçbiri, ulusal veri tabanı olan ULAKBİM'de taranacak standartlara sahip değildir.

3)    Bu dergilerin tümü ticarî maksatla yayınlanmaktadır. Ayrıca dergiye yazı gönderilmesini sağlamak için rahatsız edici ticarî taktikler de uygulanabilmektedir.

4)    Bu dergilerde Editörler Kurulu ile ilgili eksik ya da doğru olmayan bilgiler yer almaktadır.

5)    Bir sayıda aynı yazarın birden fazla yazısı yayınlanabilmekte ve olağanın çok üstünde sayıda yazı aynı sayıda yer alabilmektedir.

6)    Dergilerin hiçbirinde yazılar belli bir uzmanlık alanı ile sınırlanmamaktadır. Birbirinden çok farklı alanlardaki yazılar aynı sayıda yayınlanmaktadır.

7)    Yayınlanacak yazının ön hazırlık sürecini kısaltmak için, "açık hakemlik sistemi" diye adlandırılan bir yöntem kullanılacağı, yazının bizzat yazarı tarafından önerilen hakeme gönderileceği bildirilmektedir.

8)    Yazıların özgün olup olmadığı denetlenmemekte, hatta özgünlüğünün gerekli olmadığı belirtilmektedir. Yazılar daha çok derleme niteliğinde ya da ikincil kaynaklardan alıntı biçimindedir.

9)    Dergilerde yayınlanan yazıların çoğu bilimsel ifade ve yazım kurallarına uygun değildir. Yayınlanan yazıların hem Türkçe ve hem de diğer dillerdeki ifadelerinde önemli hatalar söz konusudur. Bu yazılarda kullanılan görseller/tablolar izin alınıp alınmadığına bakılmaksızın, kaynak belirtilmeksizin yayınlanmaktadır. Kaynakça/bibliyografya belli bir yazım kuralına göre düzenlenmemektedir.

Marmara Üniversitesi Senatosu, nitelikli bilimsel üretimi engelleyen,  genç araştırmacıların akademik kariyerlerine sabotaj niteliği taşıyan ve haksız kazanca yol açan bu tür yağmacı dergi, kitap, konferans/kongre/sempozyum kapsamında yapılan yayınların ve üstlenilen editörlük, editör yardımcılığı, yayın kurulu üyeliği, düzenleme kurulu üyeliği gibi görevlerin,

a)     Akademik kadrolarda yapılacak olan atama, yükseltme ve görev süresi uzatmalarında

b)    Lisansüstü programlardaki yayın şartlarının sağlanmasında

c)     BAPKO’ya sunulabilecek yayınlar kapsamında

d)    Akademik teşvik başvurularında

kullanılamayacağına oybirliği ile karar vermiştir.